Senaryodaki Karakterler

Bir senaryoda olması gereken 4 ana karakter şunlardır:

1) Kahraman

2) Düşman

3) Destek

4) Romantik İlgi

Şimdi bu karakterleri teker teker inceleyelim:

1) Kahraman (Hero): Ana karakterdir. Onun dış motivasyonu (daha sonra göreceğiz) filmin hikayesinin

ilerlemesini sağlar. İzleyiciler kahraman ile özdeşleşirler ve onun vasıtasıyla çeşitli duygular yaşarlar:

onun için ve onunla birlikte sevinirler, üzülürler, korkarlar, heyecanlanırlar, vb. Perdede en çok görülen

kişidir. Kahramanın bir dış motivasyonu ve bir çatışması olmalıdır. İç motivasyonu ve iç çatışması da

olabilir ama bunları ille de görmek zorunda değiliz.

2) Düşman (Nemesis): Bu karakter, kahramanın hedefine ulaşması önünde engel teşkil eden kişidir.

Düşman, "kötü adam" da olabilir, bir rakip de, hatta iyi bir insan da. Yani düşman demek, ille de Darth

Vader ya da Agent Smith demek değildir. Eğer kahramanımız bir sporcu ise, düşmanı başka sporculardır,

ama bu diğer sporcular ille de kötü kişiler olmak zorunda değildir (Örneğin Rocky 1 ve 2'deki Apollo Kötü

Adam değildir, Rocky 4'teki İvan da öyle).

Şöyle bir kural vardır: "Kaliteli kötü adamlar, kaliteli filmler yaratır" (Bkz. Aşağılardaki bir yazı).

Düşman ne kadar güçlü ise, hikayeniz o kadar etkileyici olur. Rocky 1'deki Apollo Creed, Rocky'nin

mahallesinde yaşayan başka bir boksör değildir, dünya ağır sıklet boks şampiyonudur! Aynı şekilde Darth

Vader'in bu kadar etkileyici olması GÜÇ'ü en az Obi-Wan kadar iyi kullanmasında yatmaktadır. Terminator

1'de Arnold Schwarzenegger'in canlandırdığı robot, neredeyse yokedilmesi ve durdurulması imkansız

olduğu için bu kadar etkileyicidir. Terminator 2'deki T1000 modeli (Robert Patrick) de aynı nedenden

dolayı bizi heyecanlandırır.

Düşman, gözle görülebilen, belirli bir karakter olmalıdır. "Mafya" "doğanın güçleri" ya da "dünyadaki

kötülükler" gibi belirsiz bir şey olmamalıdır. Eğer kahramanınız teröristlere karşı mücadele ediyorsa, terör

saldırısının bütününü temsil eden bir terörist yaratın ve bu kişiyi kahramanınızın düşmanı olarak

senaryoya koyun (Örneğin Gerçek Yalanlar - True Lies - filmindeki Arap Terörist gibi).

En önemli kurallardan biri, düşman ile kahraman arasındaki nihai çarpışmayı göstermenizin gerekliliğidir.

Yani filmin sonunda kahraman ile düşmanı feci şekilde kapışmalıdır. (Matrix Revolutions'ın sonundaki

kapışma; İmparator'un -Empire Strikes Back- sonundaki Luke ile Darth Vader arasındaki kapışma,

Eşkiya'nın sonunda Baran (Ş. Şen) ile Berfo'nun (K. Usluer) yüzleşmesi + Baran'ın mafya ile

hesaplaşması, vb.)

Bir çok filmde, bu son çatışma, aynı zamanda bütün filmin zirvesini (climax) de oluşturur. Bu olayda

kahraman, dış motivasyonunu gerçekleştirmekte ya başarılı olur ya da başarısız.

3) Destek (Reflection): Bu karakter, kahramanın dış motivasyonunu gerçekleştirmesine yardımcı olur.

Destek, bir arkadaş da olabilir, iş arkadaşı da, eş de, sevgili de. Yeter ki kahramanın amacını

gerçekleştirmesine destek olsun.

Örneğin Rocky 1 filminde Rocky Balboa'nın Destek'i antrenörüdür. Terminator 2 filminde Sarah Connor ve John Connor, Arnold'a yardım etmektedirler. Şrek filminde de Eşek, Şrek'in desteğidir.

Destek karakterinin iki önemli işlevi vardır filmlerde. Birincisi, kahramana yardım ederek hikayenin

inanılırlığını artırır. Örneğin Karete Kid 1 filminde öğretmen Miyagi olmasaydı Daniel (R. Macchio) başarılı

olamazdı. İkincisi, Destek, kahramanın kendisi, dış motivasyonu, sevgilisi, vb. hakkında konuşacağı

biridir. Kahramanın bu konularda kendi kendine konuşması hiç inandırıcı olmaz.

4) Romantik İlgi : Bu karakter, kahramanın cinsel ya da romantik ilgisidir. Kahramanınızın dış

motivasyonu, bir başka karakterinin sevgisini kazanmak ya da onunla birlikte olmak ise, o karaktere

"romantik ilgi" denilebilir. Bir karakter, eğer kahramanın dış motivasyonunun en azından bir bölümü onun

aşkını kazanmaksa, "romantik ilgi" olabilir.

Bu dört kategorinin en önemlisi "KAHRAMAN"dır. Diğer karakterler olmayabilir de. Örneğin "İlk Kan"

filminde John Rambo'nun bir Romantik İlgisi bulunmamaktadır. Ama düşmanı (Şerif Teasle) ve Destek'i

(Ordukaki Albay'ı) vardır.

UYGULAMA

Yukarıda anlatılanları Eşkiyafilmi üzerinden inceleyelim:

Kahraman: Tartışmasız Baran. Çünkü ana hikaye onun hikayesi. Baran hapisten çıktıktan sonra köyüne

döner, ne olduğunu öğrenmek ister. Kendilerini jandarmaya ihbar edenin arkadaşı Berfo olduğunu

öğrenir. Berfo ayrıca Baran'ın sevgilisi Keje'yi de satın alıp İstanbul'a gitmiştir. Hikaye artık bellidir: Baran

İstanbul'a gidecek, Berfo'dan intikamını alacak, sevgilisi ile tekrar bir araya gelecektir.

Düşman: Berfo (K. Usluer). Baran'ın onu ortadan kaldırması için iki sebep vardır. Kendisini ihbar etmiş

olması ve sevgilisini çalmış olması.

Destek : Cumali (U. Yücel). Cumali, Baran'ın hedefine ulaşmasına yardımcı olur, hiç bilmediği İstanbul'da

kaybolmasını engeller, ona kalacak bir yer gösterir.

Romantik İlgi : Keje (Ş. Hürmeriç). Baran'ın İstanbul'a gelişinin ikinci ana nedenidir. Baran bunca yıl,

onunla birlikte olmak için beklemiştir (Kritik alıntı: "..keje.. keje.. beni hapiste vurdular keje.. ölmedim..

hastalandım.. bir ciğerimi orda bıraktım, gene ölmedim.. çok dövdüler beni.. kan kustum, ama ölmedim..

yaşadım.. seni bir kez daha görebilmek için yaşadım.. şimdi bana dediler ki; kimse sesini duyamıyormuş..

susmuşsun.. benimle de konuşmayacak mısın keje.. sesini duyamayacak mıyım..?")

Eşkiya tabii ki sadece bunlardan ibaret değil. Ama temel başarısı, karakterleri yerli yerine oturtmasından

kaynaklanıyor (Senaryo Yavuz Turgul).

NOT: Bu yazı, Michael Hauge'un "Satan Senaryolar Yazmak" (Writing Screenplays That Sell)

kitabındaki bilgilerin tarafımdan yorumlanması ile oluşturulmuştur.