Aksiyon Filmlerindeki Aksiyonun Kaynağı
Aksiyon filmleri için gereken aksiyon nasıl sağlanır? Yani bu tür filmlerde gördüğümüz kovalamacalar,
kavgalar, büyük cesaret gerektiren hareketler neden (niçin) yapılır?
McKee'nin aşağıdaki bir yazısında da belirttiği gibi insanlar bir sorunla karşılaştıklarında, en az çabayı
gerektirecek seçeneğe yönelirler en başta. Bu seçeneğin işe yaramadığını görünce, biraz daha fazla
çaba gerektiren seçeneği yoklarlar. O da olmazsa çok daha fazla çabalama isteyen seçeneği denerler.
Peki bunu ne sağlar? Uzatmadan söyleyeyim: Kahramanı o derecede sıkıştıracak kalibrede bir düşman.
Ne demek istediğimi daha iyi anlatabilmek için aksiyon filmleri listesinden bazı örneklere bakalım:
True Lies'da, kahramanımız Arnold'un karşısında, bir binanın çatısından diğerine motorsikletle
atlayacak kadar çılgın, ülkeye bir atom bombası sokacak ve bununla bütün ülkeye şantaj yapacak
kadar gözü dönmüş olan bir terörist bulunuyor.
Speed'de, Keanu'nun karşısındaki adam, azılı, acımasız ve yaratıcı bir bomba uzmanı. Son ana kadar
kahramanla kedi fare oyunu oynuyor.
Die Hard'da da Bruce Willis'in düşmanı, koskoca bir gökdeleni ele geçirip içindekileri rehin alacak ve
bunu dışarıdaki bütün polis gücünü devre dışı bırakarak yapacak kadar akıllı bir adam (Hans Gruber).
Aliens'da ise Teğmen Ripley (S. Weaver), belki de insan türünün karşılaştığı acımasız uzaylı (Yaratık)
sürüsü ile başetmek zorunda.
Terminator 1'de kahramanımızın karşısında, gözü dönmüş bir katil robot var. Terminator 2'de ise,
birinci filmdekini mumla aratacak nitelikte başka bir katil robot var.
The Matrix'te Neo, ajanlar ile temsil edilen makinaların insanları bulup yok etmesine engel olmaya
çalışmaktadır.
Devlet Düşmanı'nda Will Smith, istediklerini yasanın meclisten geçmesini engelleyen bir kongre üyesini
öldüren gizli servis üyeleri ile savaşır.
Beşinci Element'te Bruce Willis Dünya'yı yok etmek isteyen Mutlak Kötülük'ü durdurmaya çalışır.
Sanırım ne demek istediğimi anlatabildim: Bir filmde aksiyon olabilmesi için, o filmde bu aksiyonu
ateşleyecek, devam ettirecek ve şiddetini gittikçe artıracak kaliteli kötü adam(lar) (düşman, nemesis)
olmalıdır. Filmin kalitesi büyük ölçüde kötü adamın ne kadar kötü, güçlü, zeki ve yetenekli olduğuna
bağlıdır.
* * *
Fakat, aksiyon filmindeki "aksiyonu" sağlamak için kaliteli bir kötü adamın varlığı yeterli değildir. İyi bir
aksiyon filminde kahraman ile düşmanı karşı karşıya getiren bir istek olmalıdır. Bu da genelde kötü
adamın isteğidir.
William C. Martell'in sözlerini aynen aktarırsam "Bir aksiyon senaryosundaki en önemli öğe
kahraman değil, kötü adamın planıdır. ... Bir aksiyon senaryosunda kahraman tepki verme
pozisyonundadır; aktif role sahip olan kötü adamdır."
Aşağıdaki aksiyon filmleri listesine bakın ve hepsinin hikâyesini teker teker düşünün. Hepsinde kaliteli bir
kötü adam ve bu kötü adamın başarmak istediği bir plan var değil mi?
Siz de bir aksiyon senaryosu yazarken, kötü adamınıza güçlü bir İSTEK, ve bu isteği yerine getirmek
için yaptığı ve HATASIZ gibi GÖRÜNEN bir PLAN vermelisiniz.
Seyircinin hoşuna giden budur: Kötü adamın bu zekice hazırlanmış planının iyilerin ensesinde filmin
sonuna kadar boza pişirmesi, ama son anda kahramanın bulduğu bir çare ile bu planın bozulduğunu
görmek.